بررسی روش های اجرای خصوصی سازی در ایران و ارزیابی كارآمدی این روش ها

اهمیت و ضرورت تحقیق :

امروزه خصوصی سازی در اقتصاد مهمترین عامل رشد و شكوفایی و پیشرفت اقتصادی كشورها به شمار می‌رود. و در واقع بعنوان راهی غیر قابل اجتناب برای سالم ماندن اقتصاد در هر جامعه ای است. از این رو در این تحقیق بر آن شدیم كه به روش های اجرای خصوصی سازی در كشور عزیزمان ایران بپردازیم.

و تأثیر اجرای این روش ها را بر اقتصاد كشور مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم. بی شك كشورهای توسعه یافته امروزه بهترین الگو برای چگونگی انجام خصوصی سازی برای كشورهای در حال توسعه می باشند.

اما نكته ای كه در اینجا حائز اهمیت است توجه به این مسئله می باشد كه هرچقدر اجرای صحیح خصوصی سازی در هر كشوری موجب رشد و توسعه ی اقتصادی آن كشورها می شود. عدم انتخاب روش های صحیح موجب بیمار كردن اقتصاد همان كشورها می تواند باشد.

یا به عبارت دیگر اصل خصوصی سازی بعنوان راه حل مناسب برای پیشرفت اقتصادی امری است كه به روشنی و قطعیت پذیرفته شده ا ست. اما مسئله ی مهم نوع استفاده از این اصل در به نتیجه رسیدن پروسه‌ی پیشرفت اقتصادی كشور است.

ما در این تحقیق كه به ارائه ی روش مناسبی برای این منظور می باشیم. كه بدلیل فقدان اطلاعات لازم قادر به انجامش نمی باشیم. بلكه نتایج بدست آمده از اجرای خصوصی سازی تا سال 1384 را مورد بررسی قرار می دهیم. روشن است در عصری كه اطلاعات حرف اول را در جهان می زند داشتن تحقیق ها و آمارهای مختلف از وضعیت خصوصی سازی در كشور به بدست آوردن روش مناسب تر اجرای این تاكتیك اقتصادی در كشور كمك می كند.

بیان كلی مسئله :‌

اقتصاد امروز ایران بطور قطع دارای مشكلات فراوان و جدی می باشد. كه حل این مشكل ها ی فراوان نیازمند بستر سازی مناسب از هر نظر می باشد. خصوصی سازی به معنای واگذاری نهادهای تحت مدیریت دولت به شركت های خصوصی (البته به غیر از نهادهای نظامی ، قضایی و در كل سیاسی ) جهت بالا بردن راندمان این نهادها می باشد.

حال چگونگی انجام این مهم ،‌مسئله ی اساسی است كه باید بدان پرداخت گرچه در نگاه اول مقوله ی خصوصی سازی یك مسئله ی صرفاً اقتصادی به نظر می آید اما باید توجه داشت كه با پرداختن به این مسئله متوجه شویم در اجرای این مسئله (خصوصی سازی ) تمام عوامل سیاسی ، فرهنگی ،‌اجتماعی و . . . نقش تعیین كننده دارند.

شاید مهمترین عاملی كه باعث كند و برخی اوقات توقف كامل روند خصوصی سازی می شود تبدیل این عوامل یاد شده از سیر به مانع در به نتیجه رسیدن این پروسه ی اقتصادی (خصوصی سازی) می باشد. لازم به تذكر است كه مدیریت ثابت در روند خصوصی سازی تأثیر مستقیم و قابل توجهی با موثر و مفید واقع شدن آن دارد.

اهداف تحقیق :‌

انتخاب و اجرای روش های صحیح در روند خصوصی سازی موجب شكوفایی اقتصاد می شود. و بالعكس اجرای ناصحیح آن موجب بحران اقتصادی تا حد فلج شدن اقتصادی در یك كشور می شود. هدف از این تحقیق بررسی روش اجرای روند خصوصی سازی در كشور است. و مشخص شدن نتایج اجرای این روش ها در اقتصاد كشور تا كنون است. كه در نهایت با مقایسه ی با كشورهای توسعه یافته، به نتیجه یی در مورد كارآمدی یا ناكارآمدی روش های استفاده شده دست خواهیم یافت.

بیان متغیرها:

متغیر وابسته :‌متغیر وابسته در این تحقیق با توجه به موضوع آن بعنوان پیشرفت و رشد اقتصادی در كشور است.

متغیر مستقل : متغیرهای مستقل روش ها و تاكتیك های خصوصی سازی بعنوان عامل رشد اقتصادی می‌باشند.

روش تحقیق :‌

با توجه به موضوع تحقیق وسیله مناسب برای جمع آوری اطلاعات استفاده از آمار موثق نشر شده ،‌كتاب ها و مقالات نویسندگان مختلف داخلی و خارجی و بررسی مصاحبه ها مسئولان مربوطه و همچنین مرور سایت‌های اینترنتی می باشد.

سؤالات اساسی تحقیق :‌

1-  چه رابطه ای بین خصوصی سازی و رشد اقتصادی وجود دارد ؟

2-  آیا اجرای روند خصوصی سازی در تمام كشورها با یك روش واحد قابل اجراست؟

3-  آیا خصوصی سازی موجب افزایش تعداد بیكاران می شود؟

فصل دوم

تاریخچه :

این خود به دو قسمت مختلف تقسیم می شود:

1-  تاریخچه ی خصوصی سازی در جهان

2-  تاریخچه ی خصوصی سازی در ایران

تاریخچه ی خصوصی سازی در جهان :

بررسی نظریه ها و اندیشه های اقتصادی در اعصار مختلف بیانگر مرزبندی بین نقش دولت و بخش خصوصی سازی در فعالیت های اقتصادی می باشد. این كش و قوس ها هرگز شكل روشنی به خود نگرفته و همواره بنا به مقتضیات زمانی یكی بر دیگری برتری پیدا كرده است.

و تاكنون هیچگاه تركیب مطلوب دولت و بازار پیدا نشده است. بطور مثال افلاطون در این مورد دارای نگرشی جمع گرایانه بود. یعنی در واقع طرفدار نقش پر رنگ تر دولت در اقتصاد و اجتماع بود. و دلیل خود را برقراری عدالت در جامعه عنوان می كرد.

اما برخلاف او شاگردش ارسطو به اصالت فرد بیش از اجتماع معتقد بود او نفع فردی و خانوادگی را قبل از نفع عمومی موجب تحرك فعالیت های اقتصادی می داند. و پس در دوره قرون وسطی یا عصر تفكر مغبوط در مقابل تفكر آزاد فرا می رسد. و پس در همین دوران مركز كانتالیست ها با در نظر گرفتن این اصل كه نفع یك نفر مستلزم ضرر دیگری می باشد. ناتیونالیسم را تقویت كردند و نقش دولت در اختیار و سعادت جامعه را بسیار مؤثر دانستند.

اما درقرن هجدهم میلادی آدام اسمیت بعنوان بنیانگذار علم اقتصاد وارد صحنه می شود و مدعی خصیصه متفاوت دولت و تاجر می شود. او بیان می كند كه دولت ولخرج است و از درآمدی خرج می كند كه خود آنرا بدست نیاورده است.